Angielski jest jednym z najczęściej wybieranych języków do nauki. Niewiele osób jednak wie skąd tak naprawdę pochodzi. Wywodzi się on z zachodniej grupy języków germańskich. To właśnie Germańscy osadnicy posługujący się swoimi dialektami wraz z rzymskimi żołnierzami, którzy okupowali obszar Niemiec i Holandii zapoczątkowali jego ”narodziny”. Ludność Wielkiej Brytanii przed najazdami ze strony germańskich plemion posługiwała się językiem celtyckim.
Krótka historia języka angielskiego
Język angielski, jak wiele innych, przechodził swoje stadia rozwoju. Pierwszym z nich był używany między V a XII wiekiem język anglosaski, którego powstanie było wynikiem najazdów ze strony Wikingów i Normanów.
Wikingowie, oprócz znacznego uproszczenia gramatyki i zwiększenia zasobu słownictwa, wnieśli również wpływ języków skandynawskich do staroangielskiego. Normanowie z drugiej strony udoskonalili wyrazy stosowane wtedy w angielszczyźnie, dzięki czemu stała się językiem elit, używanym w urzędach i sądach.
Staroangielski przeszedł swoją zmianę w średnioangielski wraz z inwazją Normanów i utrzymywał się w takim stanie aż do połowy XV wieku, w którym to standardy języka pisanego stosowane przez królewskich urzędników stawały się coraz bardziej powszechne. To właśnie dzięki nim angielski mógł przejść kolejną zmianę, którą było ukształtowanie się nowej formy, wczesnego nowoangielskiego, którym posługiwał się między innymi w swoich dziełach Szekspir.
Nowoangielski był ostatecznym stadium, które jest stosowane do dnia dzisiejszego. Zapoczątkował on wiele dialektów, w tym odmianę amerykańską, kanadyjską, czy karaibską, a wraz z tym powstał również brytyjski angielski.
Językiem angielskim posługuje się 1,6 miliardów ludzi na świecie, posiada on około 750 000 słów i stał się ekspresywnym i zarazem niewiarygodnie złożonym językiem.
Jakim sposobem ten język jest aż tak popularny i jak osiągnął taki wysoki poziom rozwoju?
Angielski był wyjątkowym językiem już od początku swojego istnienia, albowiem w porównaniu do innych języków, które ograniczały się do jednego państwa (lub regionu), nieprzerwanie od 1,600 lat ewoluował i przekraczał granice wielu państw, tym samym podbijając kolejne narody, które do jego repertuaru dodawały nowe słowa. Zmieniał się wraz z rozprzestrzenianiem się po całym świecie.
Anglosaskie korzenie
Korzeni języka angielskiego możemy się doszukać w inwazji plemion anglosaskich! W 400 r.n.e. wyruszyły one, by podbić Wyspy Brytyjskie ze Środkowej Europy. Używali oni tak zwanego ”staroangielskiego”, który niedługo potem został przyjęty i stał się językiem miejscowym. Jest on solidnym fundamentem dla współczesnego angielskiego mimo tego, że rodowity Brytyjczyk miałby problem z jego zrozumieniem. Dał życie takim słowom jak ,,be” ,,strong” czy ,,water” (być, silny, woda).
Uciekaj od wikingów z nożem w ręce!
Inwazja Wikingów (Wikingowie to nordyckie plemię, które najechało i splądrowało północną i północno-zachodnią Europę 1,000 – 1,200 lat temu) spowodowała wymieszanie się staroangielskiego ze staroskandynawskim (językiem Wikingów). Dzięki czemu angielski wzbogacił się o kolejne 2,000 nowych słów, takie jak: ,,give”, ,,knife”, ,,husband”, ,,run”, ,,viking” (dać, brać, jajko, nóż, mąż, biegać, Wiking).
Francuskie wsparcie
Język francuski był powszechnie znany na Wyspach Brytyjskich. Zaczął być on postrzegany za język arystokracji po inwazji Normanów. Do języka warstwy uboższej dołączył staroangielski i pomimo tego spadku, dalej rozwijał się, przyjmując całą listę słów hiszpańskich i francuskich (lata 1000-1400). Znalazły tam swoje miejsce słowa takie jak: ,,beer”, ,,city”, ,,fruit” czy ,,people” (piwo, miasto, owoce, ludzie) wraz z nazwami połowy miesięcy. Angielski z czasem zaadaptował francuskie słowa, przez co powoli stawał się językiem bardziej wyszukanym, był używany przez wyższe szczeble społeczne, pojawiły się takie słowa jak ,,liberty” i ,,justice” (wolność i prawo).
Aligator zjada mojego szczeniaka, Panie Szekspir
Wojna Stuletnia, która miała miejsce w XIV – XV w. nie tylko zakończyła panowanie francuskie na Wyspach Brytyjskich, ale także spowodowała przywrócenie języka angielskiego do statusu języka wyższych sfer. Rozwój literatury i kultury, których przodownikiem był sam William Szekspir, był ogromnym zastrzykiem energii dla angielskiego. Szekspir, który był prawdopodobnie najbardziej znanym i uwielbianym poetą oraz autorem sztuk teatralnych wpłynął swoją twórczością na rozwój języka, a przede wszystkim na jego unikatowe i bogate słownictwo. Było to nieocenione i pełne podziwu osiągnięcie, albowiem ten jeden człowiek stworzył co najmniej 1,700 słów, w tym ”aligator”, ”puppy dog” i ”fashionable” (aligator, szczeniak, modne). Nie mógł znaleźć słów do opisania losów Romea i Julii, czy Hamleta, więc co zrobił? Stworzył swoje własne!
Fabryka nowych słów
Dzięki zmaganiom Szekspira, język angielski osiągnął miano znaczącego i bogatego. Rewolucja przemysłowa, która miała miejsce na przestrzeni XVII – XVIII w. potrzebowała jednak zupełnie innych, nowych wyrażeń, takich jak: ”gravity”, ”acid”, ”electricity” (grawitacja, kwas, elektryczność). W sercu rewolucji przemysłowej stanął cały anglojęzyczny świat i właśnie z tego powodu język rozwijał się ramię w ramię ze słownictwem ścisłym.
Angielski staje się językiem światowym
Miało to swoje miejsce w historii dopiero po tym, gdy Wielka Brytania zyskała status światowego mocarstwa kolonialnego. Przyczyniło się to do szybkiego rozprzestrzenienia języka angielskiego. Początki XX wieku dały Wielkiej Brytanii kontrolę nad więcej niż ćwiercią terytorium lądowego globu, od Azji po Amerykę i ponad 400 milionów nowych, zależnych podmiotów państwowych. Na coraz szybsze rozprzestrzenianie się języka angielskiego miał wpływ również kolonializm, rozwijały się lokalne dialekty i nowe słownictwo. Przykładem niech będzie słowo ”barbeque” (grillowanie), które zapożyczone zostało z karaibskiego, a znane przez większość ludzi słowo ”zombie” ma swoje korzenie w Afryce.
Słownik na ratunek
Tak szybkie rozprzestrzenianie się języka angielskiego zrodziło jednak pewien problem i postawiło przed nami pytanie: ”jak zachować integralność języka angielskiego w różnych krajach?”. Odpowiedzą jak i rozwiązaniem okazała się biblia języka angielskiego znana jako Oxford English Dictionary (Słownik języka angielskiego, Oxford, pierwsze wydanie: 1884 r.). Standaryzuje ona pisownię i gwarantuje, że osoby posługujące się językiem angielskim na całym świecie są w stanie zrozumieć siebie nawzajem (a przynajmniej mają taką szansę). Na dzień dzisiejszy, słownik ma 20 tomów (ponad 21,000 stron definicji!). Mimo iż nowe wydanie potrafi zająć lata opracowań to nowe zwroty i wyrażenia są systematycznie dodawanie do wersji online słownika klika razy w roku.
OMG, FOOD BABY i inne skarby XXI wieku
Teraz, czas na najlepsze! Pamiętajmy, że Angielski ciągle się rozwija! Od lokalnych dialektów i slangu, aż po wytwarzanie nowych słów na potrzeby technologii i dostosowanie angielskiego do lokalnych warunków (np. singlish – odmiana języka angielskiego używanego w Singapurze). W Nowym Jorku, Oxfordzie czy w Singapurze – angielski może brzmieć zupełnie inaczej niż się może wydawać. Aktualnie, stał się on zarówno językiem ”ulicy”, jak i wysoce rozwiniętej technologii. Trudno jest włożyć ten język w sztywne ramy, albowiem ciągle ewoluuje, nieustannie nas zaskakując.
Angielski rozwija się w tempie ok. 1,000 nowych wyrazów na rok. Mowa tu tylko oczywiście o słowach, które były na tyle ważne, by ująć je w internetowy słownik Oxfordu. Jednymi z ciekawszych, które niedawno do niego weszły, to: „OMG”, skrót od „Oh my God!” (O mój Boże!), „food baby”, co oznacza pełny, wydęty po jedzeniu brzuch, „phalbet”, zabawne słowo określające ogromny tablet lub telefon.
